Pankreas bezi yediğimiz yemeklerin sindirilmesi sağlayan enzimleri üreten ve aynı zamanda insülin, glukagon gibi vücut fonksiyonlarında önemli birçok hormonun üretiminin gerçekleştiği bir salgı bezidir. Safra yolları, safra kesesi, karaciğer , oniki parmak bağırsağı, kalın bağırsak ve mide ile komşuluk içerisinde olan bir organdır.Baş, boyun, gövde ve kuyruk bölümlerinden oluşur.

 

Pankreasın herhangi bir bölümünde çoğalma eğilimi gösteren kötü huylu kitleler, pankreas kanseri olarak adlandırılır. Bu organda oluşan kanserler, organın tüm bölgelerinde gelişebilmekle birlikte en sık baş bölgesinde meydana gelirler. Pankreas kanseri türleri arasında en sık rastlanılanı adenokanserdir.

 

Bunun dışında pankreastaki hormon üreten hücrelerden kaynaklanan endokrin tümörlerde sıklıkla karşılaşılan tmörlerdir. Adenokanser, agresif hücrelerden köken aldığı için hızlı şekilde ilerleyebilir ve çevre dokulara da metastaz yapabilir.

 

Pankreas kanseri belirtileri nelerdir?

Pankreas kanseri başlangıç evrelerinde herhangi bir belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerleyebilir. Fakat ilerleyen dönemlerde kilo kaybı, karın ağrısı, sarılık, iştah kaybı, bulantı-kusma, halsizlik, yorgunluk, ishal, sindirim zorluğu, sırt ağrısı, camcı macunu renginde dışkılama, solgunluk, aniden ortaya çıkan ve aile öyküsü bulunmayan şeker hastalığı gibi bulgular ortaya çıkar. Şişkinlik, hazımsızlık ve iştah kaybı ile birlikte yetersiz beslenme sonucunda hastalarda hızlı kilo kaybı görülür. En erken dönemde ortaya çıkan ve yaygın gözlenen belirtilerden bir tanesi de sarılıktır.

 

Başlangıçta gözlerde ortaya çıkan sarılık, daha sonraları deride sararma, idrar renginin koyulaşarak 'çay renkli idrar' yapmaya dönüşmesi gibi durumlarla kendini gösterir ve nihayet 'camcı macunu' olarak tanımlan dışkı renginin anormal şekilde açılması ile sonuçlanır. Sarılığın nedeni, karaciğerin ürettiği bilirubin maddesinin pankreas kanseri tarafından safra yolunun tıkanması sonucunda onikiparmak bağırsağına olan atılımının engellenmesidir.

 

Ağrı önceleri müphem karın ağrısı olarak tanımlanan, hafif bir rahatsızlık hissi şeklindeyken, ileri dönemde sırta vuran karın ağrısı şeklini alır. Şişkinlik ve hazımsızlık belirtileri ile sıklıkla birliktedir.

 

Pankreas kanseri nedenleri nelerdir?

Hastalığın sebebi bilinmemekle birlikte sigara içenlerde ve şişman bireylerde daha sık görülür. Hastaların hemen hemen %30’unda pankreas kanserinin nedeni sigara kullanımıdır. Erişkin tip şeker hastalığına bağlı pankreas kanseri tartışmalıdır. Ailede kanser öyküsünün bulunması da pankreas kanseri nedenleri arasında yer alır. Hastalık erkeklerde kadınlardan daha sık görülmekte olup bu hastalığa yakalanma riski yaşla birlikte artar. Dünya genelinde pankreas kanserine yakalanmada ortalama yaş erkeklerde 63, kadınlarda ise 67’dir.

 

Pankreas kanserinde erken tanı ve tedavi hastalığın seyri açısından çok önemlidir. Hastalık hızlı ve agresif bir şekilde ilerleme eğiliminde olduğundan pankreas kanserinden şüphelenildiğinde ileri tetkiklerle hızlı bir şekilde tanı konulmalı ve ameliyat için uygun hastalarda vakit kaybedilmeden cerrahi uygulanmalıdır. Pankreas baş ve boyun  kısmı kanserlerinde Whipple ameliyatı uygulanırken, gövde ve kuyruk kesimindeki tümörler için genellikle distal pankreatektomi ameliyatı uygulanır.