Tiroid bezi; boynun ön kısmında, nefes borusunun önünde yer alan kelebek şeklinde bir iç salgı bezidir. Tiroid hormonlarının üretildiği bu salgı bezi, vücuttaki doku ve organların doğru çalışmasını sağlar. Tiroid kanseri ise tiroid bezinin yapısını oluşturan hücrelerin kontrolsüz bölünmeye başlamasıyla oluşan malign doku olarak tanımlanır. Diğer kanser türlerine oranla daha nadir görülen tiroid kanseri nedeni bilinmemekle birlikte kadınlarda daha sık görülmektedir. Ayrıca tiroid kanseri erken yaşlarda ortaya çıkabileceği gibi erken tanı konulduğunda cerrahi tedavi ile yüksek oranda iyileştirebilen bir kanser türüdür. Bu yüzden de tiroid kanseri ölüm oranı diğer kanserlere göre çok daha düşüktür.
Tiroid Kanseri Çeşitleri
Tiroid kanseri çeşitleri; papiller, folliküler, medüller ve anaplastik olmak üzere 4 türdür. Görülme sıklıkları ise birbirine göre farklılık göstermektedir.
Papiller Tiroid Kanseri
Vakaların %80-90’ında görülen en yaygın tiroid kanseri türüdür. Her yaşta görülebilen papiller tiroid kanseri en sık 30-40 yaşlarında ortaya çıkar. Genellikle iyi seyirli olan ve yavaş büyüyen bu kanser uzun zaman belirti vermeyebilir ve yıllarca ölümle sonuçlanmadan kişide varlığını sürdürmeye devam eder.
Papiller tiroid kanseri metastazı ise genellikle lenf bezlerine ve akciğere gerçekleşir. Ameliyat ile tam olarak şifa elde edilmesi mümkün bir kanserdir. İleri evre, lenf nodlarına yayılmış hastalarda cerrahi tedaviye ek olarak radyoaktif iyot ( halk arasında atom) tedavisi verilmesi de gerekebilir.
Folliküler Tiroid Kanseri
Tiroid kanserleri arasında ikinci sıklıkla karşılaşılan kanser türüdür. Kan dolaşımı yoluyla yayılan folliküler tiroid kanseri, tiroid kanserlerinin %5-10’luk kısmını oluşturur.
50’li yaşlarda daha sık görülen bu kanser türü de yavaş büyür. İlk tanıda görülme oranları değişiklik gösterse de kanserin akciğer, kemik ve az da olsa beyin ve karaciğere yayılma olasılığı vardır.
Tedavisi genel olarak tiroid bezinin tam olarak çıkarılması ile sağlanabilir. Metastaz olgularında radyoaktif iyot tedavisi gerekli olabilir.
Medüller Tiroid Kanseri
Tiroid bezinde çok küçük bir alan işgal eden parafolliküler C hücrelerinden kaynaklanır. Medüller tiroid kanseri olanların kanında kalsitonin hormon düzeyi anormal şekilde yüksektir.
Genellikle kanda kalsiyum düzeyi düşer buna bağlı bulgular ortaya çıkar. Kalsitoninin ana etkisi, kemiklerdeki osteklast hücrelerinin sayısı ve çalışmasını etkileyerek kemik rezorpsiyonunu azaltmaktır.
Bu nedenle sessiz büyüyen diğer türlere göre medüller tiroid kanseri tanısı daha kolay konulabilir. Tiroid kanseri vakaların yaklaşık %2’sinde görülen bu kanser yavaş büyür ancak metastaz eğilimi de vardır. Diğer tiroid kanserleri gibi ileriki yaşlarda da görülebilecek medüller tiroid kanserini diğerlerinden ayıran özellik kalıtsal olma olasılığıdır.
Bazı ailevi hastalık sendromları içinde diğer tümörlerle seyredebilir. Nesilden nesile aktarılan bu kanser için genetik mutasyon testi yaptırmak gerekir.
Anaplastik Tiroid Kanseri
Anaplastik tiroid kanseri en nadir görülen tiroid kanseri türüdür. Tiroid kanserlerinin %2’sini oluşturur. Çok hızlı ve çabuk yayılan bir tümördür. Bu hastalıkta ameliyat şansı genellikle olmaz.
Çünkü tanı konulduğunda tümör fazlasıyla yayılmış durumda olur. Hastaları rahatlamak amacıyla radyoterapi veya kemoterapi uygulanabilir.